Uz Artura Konana Dojla (Arthur Conan Doyle), Agata Kristi (Agatha Christie) bila je centralna figura britanske detektivske fikcije: legendarni detektivi Herkul Poaro (Hercule Poirot) i Gospođica Marpl (Miss Marple) djela su njene veličanstvene uobrazilje.
Proslavila se dvadesetih godina prošlog vijeka, u vrijeme danas znano kao “Zlatno doba detektivske fikcije”, a do danas se smatra najuticajnijim piscem krimića.
Živjela je poprilično spokojnim životom, iako je povremeno patila od depresije. Postala je poznata u svojim ranim tridesetim godinama i tokom života uživala je u svim privilegijama engleske više srednje klase. Ipak, jedna epizoda iz njenog života poprilično podsjeća da misterioznu zavrzlamu njenih priča.
Agatino djevojačko prezime bilo je Miler, a prezime po kojem se proslavila stekla je 1914. godine, kada se udala za britanskog biznismena Arčibalda Kristija (Archibald Christie). Brak je bio skladan do 1926. godine, kada se Arčibald zaljubio u izvjesnu Nensi Nil i podnio zahtjev za razvod braka. Arčibald je napustio porodičnu kuću Kristijevih 3. decembra iste godine, kako bi proveo vikend sa ljubavnicom. Iste večeri, Agata Kristi je nestala.
Njen auto je pronađen idućeg dana, u blizini jednog kamenoloma. Vozačka dozvola i nešto odjeće nađeni su unutar auta, što je medije navelo da pretpostave da se radi o otmici. Skoro 20.000 ljudi širom zemlje priključilo se potrazi za Agatom, ali od nje nije bilo ni traga. Jedne londonske novine su čak ponudile i nagradu od 1.000 funti svakome ko ponudi bilo kakvu informacije o Kristijevoj, ali niko se nije javio.
Za samo nekoliko dana, čitav svijet je čuo za nestanak Agate Kristi, a njeni čitaoci su bili zapanjeni – čitav slučaj je previše ličio na zaplete iz njenih knjiga. Ser Artur Konan Dojl, koji je tada imao 68 godina, bio je iskreno zabrinut za Kristijevu i slutio je da je riječ o ubistvu – unajmio je vidovnjaka da je pokuša naći, ali uzalud.
Pronađena je deset dana nakon nestanka, u jednom hotelu u Jorkširu, u koji se prijavila pod imenom “gospođa Tereza Nil”. Nekoliko doktora je pregledalo Kristijevu i utvrdilo da je imala ozbiljnu epizodu depresije, koje je mogla uzrokovati kratkotrajni gubitak pamćenja. S obzirom na to da se znalo da ima problema sa depresijom, javnost je lako prihvatila ovo objašnjenje.
Ipak, mnogi su ostali skeptični i do danas kruže teorije o pravim razlozima njenog nestanka. Neki vjeruju da je htjela da kazni muža zbog nevjerstva, tako što će njegovo ime vući po tabloidima. Ovu teoriju podržava i činjenica da se u hotel prijavila pod prezimenom muževljeve ljubavnice – Nil. Drugi su bili ubijeđeni da je sve bila podvala, marketinški trik, kako bi se privuklo još čitalaca.
Agata se kasnije udala za arheologa Maksa Malovana (Sir Max Mallowan), sa kojim je ostala u braku do smrti, 1976. godine.
Šta se zaista desilo ostaje tajna, jer je Kristijeva do kraja života izbjegavala da govori o incidentu, koji se i ne pominje u njenoj autobiografiji. Film o životu Kristijeve, nazvan “Agata” (“Agatha”) iz 1979. godine, spekulisao je da se iza nestanka kriju daleko mračniji razlozi od opšteprihvaćenih. U filmu glume Vesea Redgrejv (Vanessa Redgrave), Timoti Dalton (Timothy Dalton) i Dastin Hofman (Dustin Hoffman), a u radnji se postuliše da je Kristijeva, u stvari, htjela da izvrši samoubistvo, koje bi iscenirala kao ubistvo koje je počinio Arčibald, njen muž.
Ovo fiktivno rješenje misterije je toliko razljutilo nasljednike Kristijeve, da su pokrenuli tužbu protiv Majkla Apteda (Michael Apted), tvorca filma. Tužba je odbačena, jer je film očito bio djelo spekulativne fikcije, ali do danas se ne znaju pravi razlozi njenog nestanka.
