Prva, jubilarna dekada Oskara, zaokružena je 10. dodjelom nagrada, održanom 10. marta 1938. godine. U tih 10 godina razvoja filmske industrije, mnoge zvijezde su zasjale holivudskim nebom, lagano prekrivajući i svjetski svod svojim sjajem. Neke su i pale, neke samo proletjele, a neke se i zauvijek ugasile.
U par godina su umrli Mari Dresler (Marie Dressler), Džin Harlou (Jean Harlow), Džon Gilbert (John Gilbert) i veliki Irving Talberg (Irving Thalberg), jedan od idejnih tvoraca Akademije i desna ruka Holivuda. Nekoliko ih je palo, ali zato ih je više tek bilo rođeno – Džek Nikolson (Jack Nicholson), Entoni Hopkins (Anthony Hopkins), Vanesa Redgrejv (Vanessa Redgrave), Dastin Hofman (Dustin Hoffman) i Džejn Fonda (Jane Fonda). Njihove će zvijezde tek zasjati.
“ŽIVOT EMILA ZOLE” (“THE LIFE OF EMILE ZOLA”), 1937.
Režija: Vilijam Diterle (William Dieterle)
Uloge: Pol Muni (Paul Muni), Jozef Šildkraut (Joseph Schildkraut), Gejl Sondergard (Gale Sondergaard), Glorija Holden (Gloria Holden)
Nagrade: najbolji film i najbolja sporedna muška uloga Jozefu Šildkrautu
Teško je nečiji život prepričati u filmskoj priči od sat i nešto, a posebno život jednog velikog čovjeka, pošto mu je i život veliki. Emil Zola je bio odličan pisac, ali je, prije svega, bio veliki ljubitelj istine, pravde, čovjeka i njegovih vrlina. Nešto od toga znamo iz njegovih knjiga, koje su danas klasici francuske i svjetske književnosti, dok su iste u njegovo vrijeme bile zabranjivane pa čak i spaljivane, zato jer su pisale istinu. I istoriju. Tako je ovaj Diterleov film postao takođe veliki, jer je posao o jednom maestru odrađen majstorski od strane drugog.
Na početku filma, susrećemo se sa siromašnim, ali entuzijastičnim mladićima Zolom (Pol Muni) i Polom Sezanom (Vladimir Sokolov). Preživljavaju bez kinte u potkrovljima Pariza, odlučni da i jedan i drugi nešto naprave od svojih života, jedan pisanjem, drugi slikanjem, ali da nikad ne postanu isprazni, bogati i debeli pripadnici vladajuće klase, već da u živote svih unesu radost i pravdu.
U prljavštini sirotinje Grada svjetlosti, Zola shvata o čemu želi da piše nakon što je upoznao mladu prostitutku Nanu. Ostalo je istorija. Radnja filma se zatim prebacuje tridesetak godina kasnije. Zola je poznat, priznat i bogat, živi u lijepoj kući sa svojom ženom Aleksandrin (Glorija Holden). Posjećuje ih Pol Sezan i prijateljski kritikuje Zolu da se pretvorio u ono što nisu htjeli da postanu. Zola se prepadne i kao naručena mu dolazi afera Drajfus.
Mladi kapetan Alfred Drajfus (Alfred Dreyfus), kojeg odlično glumi Jozef Šildkraut, nepravedno je optužen za veleizdaju, ražalovan i protjeran na neko ostrvo da tamo umre. Njegova uporna i hrabra žena (Gejl Sondergard) moli Zolu za pomoć, jer joj niko u čitavoj Francuskoj ne želi da pomogne. Ta afera je žestoko potresala, ne samo Francusku, već i čitavu Evropu krajem 19. vijeka.
Tad se dragi Emil upustio u rat perom protiv trulog establišmenta u cjelini, korumpiranog suda i lažljivog vojnog i državnog vrha. Većina filma obrađuje aferu Drajfus, što i jeste suština Emilovog životnog epiloga, jer se tako i tematski zaokružila idejna veličina njegove borbe za pravdu. Ako ne znate ništa o toj aferi, pročitajte. Možda se podsjetite da je i nama danas, posebno danas (i svakom u njegovo vrijeme i u njegovo “danas”), potrebno da kritikujemo i sebe, i vlast, i izvršioce vlasti i sve one koje sami izabiremo da nam rade o koži, pa i one koje onda oni izabiru da opet nama rade o koži. Da se podsjetimo na razuman put kojim želimo da idemo, iako nas skreću sa njega, i da su pravda i istina jedine stvari koje kad-tad dođu na svoje.
Drago mi je što sam pogledao ovaj film, jer sam se podsjetio. I što rekoše o Zoli na kraju: “Zola nije bio samo čovjek, on je bio momenat u savjesti čovjeka!”
“STRAŠNA ISTINA” (“THE AWFUL TRUTH”), 1937.
Režija: Leo Mekeri (Leo McCarey)
Uloge: Keri Grant (Cary Grant), Ajrin Dan (Irene Dunne), Ralf Belami (Ralph Bellamy)
Nagrade: najbolja režija Leo Mekeri, nominacije za najbolju ulogu Ajrin Dan i za sporednu Ralf Belami
Ništa strašno u ovom filmu, dapače – ovo je jedna od najboljih i najzanimljivijih Grantovih komedija. Nakon ovog filma, Keri Grant je postao kralj laganih komedija, bez kojih ga mi danas ne možemo ni zamisliti.
Grant i Ajrin Dan glume popularni mladi bračni par u Njujorku, no nakon jedne prepirke, gdje su posumnjali jedno u drugo, Lusi i Džeri Voriner odluče da se razvedu. Počinju tri mjeseca brakorazvodnih procedura, a Lusi ode živjeti u stan sa tetkom, koja je totalno smiješna i samo želi da izlazi. Tu se Lusi udvara naftni magnat iz Oklahome, zgodni ali sirovi Ralf Belami, koji živi u komšiluku s majkom. Džeri shvati da je vrag odnio šalu i počinje da im torpedira vezu.
Nakon što se i sam Džeri vjeri s nekom bogatom udavačom, Lusi pokušava na sve moguće načine da uništi Džerijevu vjeridbu. Keri Grant je smiješan i elegantan, ali ja sam se valjao od smijeha Ajrin Dan. Žena je genijalna, ekspresije koje ona pravi, glasovi koje ispušta, kikot i face, sam pogled na nju vas mora natjerati na smijeh.
Dijalozi su oštri, smiješni, čak sam pročitao da je ovo jedan od rijetkih holivudskih filmova u kojem su dijalozi improvizovani na samom setu! Odlična zabava i razonoda za neko nedeljno popodne.
