“KAKO JE BILA ZELENA MOJA DOLINA” (“HOW GREEN WAS MY VALLEY”)
Režija: Džon Ford (John Ford)
Uloge: Donald Krisp (Donald Crisp), Morin O'Hara (Maureen O'Hara), Volter Pidžin (Walter Pidgeon), Rodi Mekdauel (Roddy McDowell)
Nagrade: najbolji film, najbolja režija (Džon Ford), najbolja sporedna muška uloga (Donald Krisp), najbolja kinematografija
Ovo je film koji se ne voli, jer je ukrao Oskara “Građaninu Kejnu”.
No, ako pogledamo s druge strane, ovaj film je pobijedio „Građanina Kejna“, što znači da nikako ne može da bude loš!
Kad se sve uzme u obzir, i sjednete i pogledate film, shvatite da je to ipak veoma dobar i lijep rad još jednog velikana režije, Džona Forda, koji je za ovaj posao radosno primio svog trećeg Oskara.
Priča (pričana opet u retrospektivi) prati život i priključenija velške familije Morgan (tata, mama i bezbroj djece) koja generacijama kopa ugalj u malom, učmalom seocetu i ništa više od života ni ne želi! Avaj, život je tek igra kurve sudbine, koja se često raspojasano zanese i sve promijeni. Posebno se poigravala sa velškim rudarskim selima krajem 19. vijeka. Industrijalizacija, pad cijene rada, siromaštvo i razne rudarske nesreće će polako uništavati Morganove, sve dok ih ne ostane samo par na okupu. Čak i na ljubavnom planu im ne ide. Doduše, ne znam šta je bilo Morin O'Hari pa da se onako zaljubi u popa! Morala je znati da tu nema sreće!
Priča je topla, mada na momente melodramatična, ali otkud ja znam da stvarno nije tako bilo u velškom rudarskom selu? Česta tema filma (i književnosti) je raspad familije, što ne može nikako biti veselo. Uostalom, i sami smo vidjeli i doživjeli raspade, ne samo familije, nego i čitavih sela i sistema, no kad Džon Ford snimi film o raspadu velške rudarske porodice, onda dobije i Oskara. Posebno kad mu je opet Deril Zanuk (Darryl F. Zanuck) producent.
Donald Krisp je zaradio Oskara za sporednu ulogu nostalgičnim prikazom oca, glave porodice, dosljednog moralnim i tradicionalnim vrijednostima “naših starih”. Toliko dosljedan da se ne zna nositi s promjenama. Ulogu je dobro iznio na jakim plećima, potpomognut Sarom Olgud (Sara Allgood), koja mu asistira u ulozi supruge i majke Morgan, i koja se puno bolje snalazi u promjenama, izbjegavajući tradiciju i moralni kodeks, kad treba. No, muž ima glavnu riječ i sve ih vodi u slavnu propast.
