Nakon premijere filma “Vajana” (“Moana”) 2016. godine, kritičari su ga nazvali savršenim Diznijevim (Disney) filmom, koji je došao nakon 80 godina eksperimentisanja.
“Vajana” ima sve što i svaki drugi Diznijev animirani film, prateći parametre koje je ovaj studio postavio još 1937. godine objavom “Snježane i sedam patuljaka” (“Snow White and the Seven Dwarfs”). Još jednom, tu je mlada žena koja napušta siguran i prijatan dom, odlazi u opasni svijet u potrazi za svojom sudbinom, a sve to dok pjeva zarazne pjesme o tome šta želi i kako će to ostvariti.
Nije “Snježana i sedam patuljaka” jedini film sa kojim dijeli sličnosti, tu je i “Zlatokosa i razbojnik” (“Tangled”), jer je Vajana, baš kao Zlatokosa, hrabra i ambiciozna, ali i naivna i neiskusna zbog previše zaštitnički nastrojenih roditelja, koji imaju svoju viziju toga kako njen život treba da izgleda. Kao Zlatokosa, Vajana se suprotstavi porodici odlaskom u svoju potragu, te traži pomoć iskusnijeg muškarca, koji je smatra nedostojnom, dok mu ona ne dokaže suprotno. Oba muška lika, sa druge strane, arogantna su i blještava, te dožive slom po otkrivanju ograničenja svojih talenata. Obojicu su zasjenile njihove mlade štićenice, koje počnu sa manje samopouzdanja, pa im variranja tog samopouzdanja lakše padaju.
Naravno, u oba filma su tu saputnici iz životinjskog svijeta, mnogo komičnih replika i trenutak kada heroina mora da odluči da li da misiju nastavi sama, te eksplozivna akcija kada donese tu odluku.
Međutim, postoje neki elementi koji “Vajanu” čine boljom verzijom svih ovih recikliranih priča.
Da li je to spoj specijalnih efekata i stare dobre 2D animacije, da li činjenica da su za režiju bili zaduženi Ron Klements (Ron Clements) i Džon Masker (John Musker), koji su režirali i filmove poput “Herkulesa” (“Hercules”), “Male sirene” (“The Little Mermaid”) i “Aladina” (“Aladdin”), činjenica da nema pomena o romantičnoj vezi glavnih aktera ili kombinacija svih ovih faktora?
Iz ustaljenog šablona Dizni izlazi u izgledu karaktera, pa tako Vajana, iako se uklapa u idealizovanu estetiku Diznijevih likova, malo odstupa od njega, pružajući ipak nešto realističniju sliku od one na koju smo navikli.
Ovo ostvarenje zaista prikazuje jednu hrabru, mladu, inteligentnu i sposobnu ženu, koja se bori da ostvari svoje snove. Gledajući simbolizam iza svega, naročito su zanimljive dvije stvari – ženski likovi podržavaju Vajanu u njenoj misiji, dok muški prvobitno pokušavaju da je spriječe ili je smatraju nesposobnom, ali uz njihov savjet i pomoć, junakinja uspijeva u svom naumu. A u primjeru Te Fiti, Majke Prirode, svako sam sebi predstavlja najvećeg neprijatelja.
Brilijantan je način na koji Vajanu porede sa okeanom, poistovjećuju je sa jednom od najvećih sila prirode, opisuju je kroz pripadanje ovom neistraženom svijetu. Sa druge strane, na fenomenalan način prikazuju sam okean, dajući mu život odličnom animacijom i prikazujući njegove osobine kroz interakciju sa glavnim akterima.
Tempo filma je njegova jača strana. Bez ijednog dosadnog trenutka i bez pretjeranih, akcijom nabijenih sekvenci uspijeva da drži pažnju tokom svih 107 minuta, čineći ga sjajnim filmom, ne samo za djecu, već i za odrasle.
Još jedan veoma bitan aspekt je muzika, fantastično komponovana i napisana od strane Lina Manuela Mirande (Lin-Manuel Miranda), Marka Mansine (Mark Mancina) i frontmena južnopacifičkog fjužn benda Te Vaka, Opetaija Foaija (Opetaia Foa’i).
“Vajanin” možda jedini nedostatak jeste to što je previše politički korektna, previše obzirna prema kulturi koju prikazuje, prema ženama i publici koja je gleda, a složićete se da ovo i nije neki poseban nedostatak.
Uloge u ovom animiranom filmu tumače Auli Karvaljo (Auli'i Carvalho), Dvejn Džonson (Dwayne “The Rock” Johnson), Rejčel Haus (Rachel House), Džermejn Klement (Jemaine Clement) i Nikol Šercinger (Nicole Scherzinger).
“Vajanu” možete pogledati u nedjelju, 19. novembra, u 18.10 časova, na kanalu HBO, u sklopu dodatnog paketa m:tel-ove IPTV usluge.
Naslovna fotografija: YouTube screenshot
