I texted your mother for you. You told her you were OK.
But I'm not OK.
Ovaj citat smo čuli još u trejleru za film “Berlin Syndrome”, koji nam je pokazao da se radi o trileru koji prikazuje kidnapovanu djevojku i njen odnos sa osobom koja ju je kidnapovala.
Iako je trejler djelovao obećavajuće, postojala je velika šansa da će ovaj film biti kopija Abramsonove (Lenny Abrahamson) “Sobe” (“Room”), sa kojom teško da bi mogao da se takmiči. Na sreću svih onih koji su učestvovali u kreiranju ovog filma, on to nije.
“Berlin Syndrome” pruža potpuno drugi uvid u temu koja je obrađena nebrojeno puta i radi to na fantastičan način. Svaki aspekt ovog filma – režija, kamera, montaža, gluma, zvuk, scenografija, itd – čine ga jednim od najzanimljivijih filmova 2017. godine.
Teresa Palmer briljira u ulozi Kler, protagonistkinje ovog ostvarenja. Palmer je izabrala rizičniji pristup ovom liku. Ona je suzdžana, odmjerena, povučena, atipična žrtva, ali ipak prepuna volje za životom i beskompromisno prisutna u svakom kadru. Naspram nje je Maks Rimelt (Max Riemelt), koji se zastrašujuće dobro snašao u ulozi psihopate Andija. Iako film pruža obje perspektive, Andijeva pozadinska priča je više prikazana i objašnjena, što ima smisla, budući da je on svoj identitet gradio godinama, dok Klerina istorija nije presudna za to što se našla u ovoj situaciji.
Ono što je bitno za nju, i što je veoma dobro prikazano, jeste razvoj identititeta žrtve. Način na koji reaguje kada shvati da Andi ne planira da je pusti, svaki pokušaj bijega, mirenje sa tim gdje se nalazi i da možda nikada neće pobjeći. Još jedna brilijantnost Teresinog izvođenja je to što je ostavila prostora interpretaciji njenog ponašanja prema Andiju, jer nikada nije potpuno jasno da li ona zaista osjeća emocije prema njemu ili je njeno ponašanje takvo jer želi da preživi. Ono što joj sigurno neće ići u prilog kod publike je to što neodoljivo podsjeća na Kristen Stjuart (Kristen Stewart), za koju je poznato koliko je omražena kod iste.
Odnos između ova dva lika je perverzno intiman (kao što i sam Andi kaže u filmu: “we're partners”) i abnormalno prirodan. Oni reflektuju ponašanje i emocije jedno drugog i zavise jedno od drugoga.
U pogledu radnje nema nekih velikih iznenađenja, stvari su veoma rano u filmu postavljene i takve ostaju do kraja, ali vas svako toliko iznenadi neka sitnica koja dobije značenje tek kasnije. Reklo bi se da ovo ostvarenje ne bježi od predvidivosti, već istu okreće u svoju korist.
Kler je turistkinja koja dolazi u Berlin iz Australije. Budući da je sama na ovom putovanju (na kom, predvidivo, pokušava da nađe sebe), kada joj se Andi obrati na ulici, ona se veoma lako upušta u razgovor. On djeluje pristojno i zaintereseovano, i sve što njoj u datom trenutku treba, što nije nimalo slučajno (ko ne bi vjerovao jednom zgodnom profesoru u somotnom kaputu, zar ne?). Kler se upusti u vezu na jednu noć sa Andijem, ali on ima druge planove. Sve ovo je, usaglasićete se, već viđeno.
Fenomenalna stvar je način na koji “Berlin Syndrome” koristi te predvidivosti. Naime, ako ste pročitali bilo šta o ovom filmu, pogledali trejler ili čak čitali ovaj tekst, jasno vam je da će Andi kidnapovati Kler. Umjesto pokušaja da se skrije od gledaoca nešto što je očigledno, tvorci filma stavljaju još veći naglasak na stvari koje otkrivaju Andija kao predatora. Potpuno je očigledna njegova dominantnost u odnosu na Kler, jasni su načini na koje manipuliše, ali, sa druge strane, veoma je vidljiva i njegova privlačnost. Svaka njena greška (tj. postupak zbog kojeg je u situaciji u kojoj je) potpuno je opravdana, što će vas spasiti nerviranja i dopustiti da se prepustite napetoj atmosferi koja je dozirana tokom čitavog ostvarenja.
Ljepota ovog filma je u Klerinom pogledu kada stigne u Berlin, u promjeni Andijevog stava kada se otkrije kao negativan lik, u suptilnim načinima na koji je prikazan protok vremena, u prvom snijegu koji Kler gleda kroz blindirane prozore, u sablasnoj verziji pjesme “Downtown”, u ožiljcima koji se podudaraju…
Džek Hačings (Jack Hutchings) montažom pokazuje nevjerovatno dobar osjećaj za tempo. Kinematografija Džermejna Mekmikinga (Germain McMicking) fantastično upotpunjava narativ i čini ovo ostvarenje prelijepim vizuelnim iskustvom. Dizajn zvuka Roberta Mekenzija (Robert Mackenzie) i Luka Minota (Luke Mynott) se izdvaja kao presudan za pomenutu atmosferu, kao i muzika Brajoni Marks (Bryony Marks).
Sumirano, zaista se radi o jednom od najzanimljivijih filmova 2017. godine. U njemu funkcioniše sve, od razvoja likova, preko odnosa među njima, pa sve do same radnje, koja, iako nije revolucionarna, pruža neki drugačiji uvid u već viđeno. Sa tehničke strane je izvrstan, sa preciznom montažom, vizuelnim identitetom koji vuče inspiraciju iz Dolanovih (Xavier Dolan) filmova, dizajnom zvuka zbog kog ostvarenje pleše na granici trilera, horora i drame.
Ono što se izdvojilo kao problematično mnogim kritičarima je trajanje filma. Ruku na srce, za jedan triler, radnja se odigrava poprilično sporo. Ovo mu se može oprostiti ako se uzme u obzir to miješanje elemenata drame, kao i činjenica da se radi o zaista lijepim kadrovima, koji doprinose narativu u većoj ili manjoj mjeri. Osim problema sa trajanjem, izdvaja se i pomenuta predvidivost, ukoliko volite da vas film drži u neznanju. I, na kraju, najopasnija zamjerka, tj. ona koja može negativno da utiče na zaradu filma, jeste sličnost glavne glumice sa Kristen Stjuart (za koju mi tvrdimo da je odlična glumica, a imamo i dokaze).
Naslovna fotografija: YouTube screenshot
