Jedan od osnovnih načela filma jeste da je njegov glavni jezik vizuelni. Zato nije praksa da na filmu čujete lika koji govori da je volio svoju pokojnu majku i da mu ona nedostaje, već ćete ga vidjeti kako, na primjer, sjetno gleda u njenu fotografiju.
“Nikada nisi zaista bio ovdje” (“You Were Never Really Here”) je film koji je fantastičan primjer djela u kom je ono što nije vizuelno prikazano svedeno na minimum, dok vizuelnim jezikom govori sve što treba i želimo da znamo. Uz to sve, film je preciznom režijom i montažom sveden na 85 minuta trajanja – i to u vrijeme kada je teško pronaći (iole artistički) film ispod dva sata trajanja.
Ovo ostvarenje označava povratak Lin Remzi (Lynne Ramsay) nakon “Moramo da pričamo o Kevinu” (“We Need to Talk About Kevin”) iz 2011. godine. Lin je čekala šest godina prije nego što se prihvatila sljedećeg projekta, a čekanje se definitivno isplatilo.
“Nikada nisi zaista bio ovdje” je priča o plaćeniku koja je fokusirana na čovjeka, a ne ubistva. Iako krvi i žrtava ne nedostaje. Na trenutke, gotovo tarantinovski prikaz nasilja, dok sa druge strane bira potpuno distanciran pristup, prikazujući nasilje samo u totalima, kroz snimke sigurnosnih kamera ili nakon što je sam čin ubijanja već završen, kroz trag mrtvih tijela koja ostaju iza glavnog junaka filma, čiju priču i pratimo.
Hoakin Finiks (Joaquin Phoenix) briljira u ulozi traumatizovanog i emocionalno distanciranog ratnog veterana i bivšeg federalnog agenta, koji živi sa dementnom majkom, ujedno i njegovom jedinom vezom sa onim što bi se moglo nazvati normalnim životom.
Nakon rata i službe, Džo se okrenuo poslu plaćenika radi preživljavanja. Njegova specijalnost je spasavanje djevojčica koje su postale bijelo roblje. Razlog njegove posljednje nasilne misije je Nina, kćerka njujorškog senatora (Ekaterina Samsonov), kidnapovana i smještena da radi u pedofilski bordel na Menhetnu. Njegov zadatak je da je pronađe, dovede je kući i ubije svakoga ko mu stane na put, a uz to je poželjno da bude što brutalniji.
Jednostavan posao se zakomplikuje kada se Džo nađe u mreži individualne i institucionalne korupcije, koja i dalje ostaje u sjeni u odnosu na istraživanje njegovog stanja uma. Naročito nakon upoznavanja Nine, koja mu daje povod za samoubistvo i razlog za život. Brutalni događaji iz sadašnjosti su isprepleteni sa njegovim sjećanjima iz djetinjstva, u kojem su on i majka bili zlostavljani od strane oca. Fantastično je što Remzi uspijeva da, uprkos potpunom haosu, kreira atmosferu koja odiše smirenošću i ležernošću i dolazi kao direktna refleksija Džoovog uma.
Remzi je sama radila adaptaciju romana Džonatana Ejmsa (Jonathan Ames), što je prvi put da se odlučila na ovakav korak još od filma “Zamka za pacove” (“Ratcatcher”). Zajedno sa montažerom Džoom Binijem (Joe Bini), stvorila je nevjerovatno precizan film, bez ijednog suvišnog kadra. Uprkos svedenom trajanju, ne nedostaje artističkih kadrova, koji su nastali kao posljedica sjajne saradnje sa direktorom fotografije Tomasom Taunendom (Thomas Townend). Briljirao je i Džoni Grinvud (Johnny Greenwood) iz benda Radiohead, komponujući uznemiravajuću muziku, koja prati Lininu viziju.
Problemi ovog filma su odnos Nine i Džoa, koji na trenutke djeluje naivno, te nekoliko nekoliko scena koje odudaraju, poput one u kojoj Džo pjeva stihove pjesme “I’ve Never Been To Me” sa čovjekom na samrti, koji je pokušao da ga ubije.
Bez obzira na ove male nedostatke, radi se o jednom vizuelno fenomenalnom ostvarenju, u kojem svaki kadar doprinosi razvoju radnje. Čekali smo šest godina da se Lin vrati, ali čekanje je vrijedilo svake minute ovog filma.
Naslovna fotografija: YouTube screenshot
