Zadnji put kada je televizijska i producentska kuća HBO predstavila trailer svoje serije na Super Bowlu zabilježen je 1998. godine, a ove godine je to učinila ponovno i to za nastavak serijala “Westworld”, čiji je emitovanje upravo počelo, nakon što je okončana relativno uspješna prva sezona. Riječ je o TV remakeu istoimenog naučno–fanstastičnog vesterna iz 1973. reditelja Michaela Crichtona, čija centralna narativna linija prati dešavanja u tehnološkom zabavnom parku nazvanom “Westworld”, u kojem se androidi, kao donedavne atrakcije stvorene od strane čovjeka, odluče na pobunu. Tako serijal “Westworld” predstavlja vrhunac fikcionalnog prikaza svih krvavih pobuna robota protiv svojih stvoritelja i njihovog robovlasničkog odnosa prema vlastitim kreacijama, započetog s prvom ikonom umjetne inteligencije u historiji kinematografije, lažnom Marie iz filma “Metropolis” (1927) Fritza Langa, koja se “otme” kontroli i postane razuzdana plesačica koja razara porodice.
Iako najavljivana kao serija koja će nadmašiti “Igru prijestolja” (“Game of Thrones”), ovaj televizijski projekat od 300 miliona je, nažalost, u konačnici djelomično razočarao, priskrbivši epitete “najskupljeg” i “najgledanijeg”, s 12 miliona gledatelja po epizodi, ali nikako i “najkvalitetnijeg” u historiji HBO-a.
Šta je i kada, zapravo, krenulo po zlu?
Uprkos impresivnoj ideosferi i raskošnoj scenografiji i kostimografiji, te respektabilnoj glumačkoj postavi: Anthony Hopkins kao direktor zabavnog parka dr Robert Ford, Ed Harris kao Čovjek u crnom, Jeffrey Wright kao tvorac androida Bernard Lowe te “probuđeni” androidi, Dolores (Evan Rachel Wood), Teddy (James Marsden) i Maeve (Thandie Newton), najveći nedostatak serije se krije u scenarističkom predlošku, odnosno razvodnjenosti narativnog koncepta i dramaturškoj konfuznosti. Svojevrsni tematski park “Westworld” je, dakle, naseljen njegovim operaterima, vještački kreairanim ljudima (domaćinima) i gostima, bogatašima koji u atmosferi Divljeg zapada mogu da ožive svoje najmračnije fantazije. U većini slučajeva je riječ o paljenjima, silovanjima, brutalnim ubistvima, dakle, vjernim pratiocima čovječanstva, koje u “Westworldu” iz podsvijesti izlaze na površinu svijesti. Koristeći dramaturšku strukturu ponavljanja, autori serijala, J. J. Abrams, Jonathan Nolan i Lisa Joy nas u prvih nekoliko epizoda prve sezone upoznaju sa glavnim protagonistima, među kojima se posebno izdvaja lik Dolores, glavni ženski android koji počinje uočavati nepravilnosti unutar svoga vještačkog uma, odnosno koja se počinje “buditi”.
“Ovaj svijet. Mislim da nešto nije u redu s ovim svijetom. Nešto je skriveno ispod površine. Ili nešto nije u redu sa mnom? Gubim razum”, kaže Dolores u jednom od svojih “buđenja”.
Ispočetka spomenuti dramaturški koncept funkcioniše savršeno, međutim, već u trećoj epizodi struktura ponavljanja počinje gubiti na svojoj progresivnosti što poprilično uspori razvijanje cjelokupnog narativa serijala. U međuvremenu, pravila i zakoni u “Westworldu” prestaju biti dosljedni što stvara niz dodatnih dramaturških pitanja. Ko koga može ubiti? Ko koga može povrijediti? Zašto operateri parka jednostavno ne ugase probuđene “domaćine”? Tek nakon nekoliko epizoda se počinje buditi i drugi ženski android Maeve, koja će u konačnici povesti vojsku osviještenih andoida u rat protiv njihovih kreatora. S druge strane, rediteljski koncept, uz pomoć autentične scenografije i kostimografije, uspijeva zadržati vjerodostojnost od početka do kraja, a posebna pohvala ide i soundtracku kojeg čine brojni coveri popularnih savremenih pjesama. Također, glumačka interpretacija funkcioniše dosta uvjerljivo i glumci kao “domaćini” s brojnim tikovima uvjerljivo dočaravaju svoje sistemske “bagove”.
Kako je prethodna sezona završila sveopštim pokoljem ljudi od strane njihovih androidskih kreacija i konačnim prezentovanjem značenja Doloresinih riječi da “nasilni užici imaju nasilne svršetke”, nastavak donosi drugi dio ovoga beskompromisnog rata, s definitivnim brisanjem granice između ljudskog i umjetnog. Kao i prva, tako je i druga sezona ovoga SF vesterna započela jednako rediteljski uvjerljivo i dramaturški odmjereno, a početnih sat vremena koliko je do sada emitovano, donosi “sabiranje utisaka” nakon objave rata i sveopšteg krvoprolića koji su androidi počinili nad “ljudskim bićima”. “Westworld 2” otvara krajnje impresivna uvodna špica s nedovršenom androidskom rukom koja svira klavir, a u kojoj se sada pojavljuje i ženski android s bebom u naručju te Vitruvijev čovjek (android), što dodatno nagovještava napredak ovih umjetno stvorenih bića ka konačnom preuzimanju ljudske osobnosti. Nakon standardnog kontrolnog razgovora, u kojem Dolores posumnja u Loweovu “čovječnost”, na što joj on odgovori “kako se plaši onoga što bi ona mogla postati”, uslijedi njegovo buđenje u prethodno opisanom snu na okeanu, ali tuđem, nepoznatom.
Novi ljudski negativac u seriji jeste Karl Strand (Gustaf Skarsgård), načelnik operativnog odjela “Westworlda”, koji sa do zuba naoružanim marincima, pokušava otkriti šta se “dovraga desilo” te otpočinje potragu za pobunjenim androidima. S druge strane, Dolores zajedno sa Teddyjem, nastavlja svoj ubilački pohod te najavljuje osvajanje stvarnog svijeta, onoga izvan “Westworlda”, dok novi centralni sižejni tok serijala postaje Maeveina odluka da pronađe svoju kćerku iz prve “priče”. Naravno, tu je ponovno i Čovjek u crnom, kao okorjeli ljudski zločinac kojem ubijanje predstavlja vrhunac zabave, dok se također očekuje i “povratak iz mrtvih” dr Forda.
“Westworld 2” nastavlja tamo gdje stala njegova prva sezona (vidjećemo gdje će stići), pripremajući novi pokolj i predstavljajući posljednju stanicu putovanja zvanog ljudska civilizacija, a koja, dokazujući premoć tehnologije nad čovječanstvom te zamjenom uloga s kojom ljudi postaju negativci, nagovještava krajnje nestajanje identiteta ljudskosti i smisla čovjekovog postojanja.
Ova distopijska i futuristička te žanrovski hibridna TV drama, kao savremena verzija “Deadwooda”, ne tiče se samo “Divljeg zapada”, već postavlja jedno pitanje zajedničko za sve nas: “U kakvom svijetu to živimo?” U “zapadnom svijetu” fikcije, u kojem se stravičnim zločinima poput silovanja i ubistava definiše pojam zabave koja ne zahtijeva nikakvu odgovornost, dok doza njihove brutalnosti predstavlja čin iznenađenja.
Fotografije: HBO
