Kad je stvoren Akbar još nisu postojale ni zvijezde ni sunce i svuda je vladala svjetlost. A onda se pojavilo vrijeme koje je dobilo oblik jajeta! To je jaje bilo crno kao podzemlje. Zatim je svjetlost stvorila jedno biće, ali biće se pokazalo radoznalo i razbilo je jaje iz kog je izletjela onovremenska ptica. Da bi sakrilo šta je uradilo, biće je napravilo luk i strijelu i gađalo crnu pticu na nebu. Dok je strijela letjela prema svom cilju čitav univerzum je vibrirao… Krila ptice su se rasprostrla do beskraja. Iz njenih očiju se rodiše mjeseci, a zvijezde nastadoše iz prašine sa njenog perja. Ali prije nego što je nestala, ptica je snijela jaje koje je bilo bijelo kao dan. I biće je potegnulo novu strijelu iz luka i ponovo je nebom zavladala svjetlost, a oči ptice su se pretvorile u sunca. I od tad se nad Akbarom smjenjuje dan i noć, jer strijelac neprestano nišani i gađa do kraja vremena…” (Čuvar gnijezda onovremenske ptice.)
Riječ koja najbolje odgovara utisku prilikom prvog susreta sa strip serijalom “Ratnici sa Akbara” (u originalu “La Quete De L'oiseau Du Temps” ili “Potraga za Onovremenskom pticom”) francuskog strip tandema Serža Le Tendra (Serge Le Tendre) i crtača Režisa Loazela (Regis Loisel) jeste bujnost.
Svaka tabla, svaki kaiš ovog stripa prosto eksplodira u očima čitaoca bujnošću nacrtanog, demonstrirajući velemajstorsko vladanje detaljima, koji pojačavaju svaki kadar do ivice percepcije.
Loazelovo majstorsko korištenje “mekih” linija, tuša i boje jednostavno su priča za sebe. Suvereno vladanje nad tablom za crtanje, često završava prevazilaženjem scenarističkih ideja na više nego upečatljiv način.
Sasvim je svejedno da li su u pitanju crteži džungle, pustinje, sela, gradova, močvara, ljudskih tijela, životinja, čudovišta, humanoidnih stvorenja…, svi su nacrtani sa tako savršenim smislom za detalj i prostor, da vam jedno čitanje nikako nije dovoljno za ulaženje u fantastični svijet ovog remek-djela devete umjetnosti.
Iako scenaristički kao polaznu tačku koriste klasičnu tradiciju francuskog avanturističkog stripa, Tendr i Loizel u “Ratnicima sa Akbara” na putu do svog stripa ponudili su sasvim drugi pristup dobro poznatoj temi. Osvježen i obogaćen, kako brojnim elementima žanra epske fantastike, tako i krajnje kvalitetno postavljenom dramaturgijom unutar same priče u svakom njenom segmentu.
Osnovni zaplet epske fantastike „potraga družine za određenim predmetom/simbolom“ ovdje je modernizovan i nadograđen kroz nekoliko nivoa scenarističkog zapleta: upečatljivom karakterizacijom svih likova, kako glavnih tako i sporednih, preplitanjem epskih motiva sa elementima humora, melodrame i tragedije, (pre)naglašenom seksualnošću, brutalnijom upotrebom nasilja i mnogobrojnim referencama na istorijsko-kulturološko naslijeđe ljudske civilizacije.
U kombinaciji sa pomenutim bogatstvom vizuelne naracije stvoreno je djelo koje donosi sasvim nov pogled na žanr epske fantastike u stripu i ne samo njemu.
Posljednja avantura ostarjelog heroja
Ovaj klasik francuskog stripa započet još tokom 80-ih kroz prvi ciklus od četiri epizode „Ramorova školjka“ , „Hram zaborava“ , „Krutonja“ i „Crno jaje“, izdatih u periodu od 1983/1987. od strane izdavačke kuće „Dargo“ (Dargaud), nastavljen je novim ciklusom nakon jedanaest godina pauze, sa šest novih epizoda.
Sama priča prvog ciklusa odvija se u mitskom svijetu po imenu Akbar, zemlji sedam oblasti, u kom princeza/vještica, jednog od njih, po imenu Mara, šalje svoju kćerku Pelisu da angažuje ostarjelog viteza Bragona – legendarnog heroja, strašnog ratnika i nosioca smrtonosne sjekire Kosilice, da krenu za jajetom onovremenske ptice. Magijski predmet jedino može zadržati u zarobljeništvu zlog boga Ramora čije oslobođenje prijeti uništenju cijelog Akbara. Bragon koji je u svojoj mladosti bio Marin ljubavnik, uvjeren da je Pelisin otac, prihvata poziv i uz pomoć tajanstvenog Neznanca i svog bivšeg učenika Bulroga kreće u potragu i spasavanje Akbara.
Probijajući se kroz oblasti Akbara, Bragon i družina tokom svoje potrage susreću čitavu gomilu bizarnih stanovnika tog svijeta: ljude i razne humanoidne rase, prinčeve/vještice različitih oblasti, opasnog boga/komedijaša Fola sa rijeke Dol, epsku figuru Bragonovog učitelja Krutonje, Kiskil-sluškinju bogova, tajanstvenog Čuvara gnijezda…, sve upetljane u ludilo magije koja potresa temelje njihovog svijeta.
A kad nakon mnogobrojnih avantura i jedne ljubavne drame družina uspije okončati svoju potragu i pronaći jaje, Bragon saznaje da je bio samo puko oruđe u rukama ludila i ambicije koji su zaposjeli njegovu bivšu ljubav Maru i da je njegova kćerka Pelisa samo iluzija stvorena magijom.
Cijena koju Bragon plaća za spas Akbara jeste ludilo i usamljenost – tragična kazna za jednog ostarjelog heroja koji je u ime svoje časti žrtvovao sve što je imao u životu.
Naravno, ovako grubo prepričan zaplet ne može dočarati ni djelić autorske magije kojom obiluju svaka od četiri epizode prvog ciklusa.
Prelijepo zamišljeni i nacrtani likovi koji svaki na svoj način ostavljaju upečatljiv utisak bez obzira na kontekst i značaj njihovog lika unutar jedne daleko veće priče. Priče praćene monumentalnim slikama jednog čudesnog svijeta prepunog divljeg haosa urbanih gradova, bujnih džungli koje prekrivaju ruševine iščezlih civilizacija, surovih pustinja, naseljenih opasnim ratnicima i mnogobrojnim krvoločnim čudovištima koja vrebaju na neoprezne.
Pri tome to je sve samo dio jedne veće i maestralno ukombinovane slagalice, koja tek nakon kompletiranja crteža i ideje daje pravu sliku onoga što su njeni tvorci htjeli s njom da kažu.
Kako se stvaraju junaci
Drugi ciklus spada u tzv. prekvele i počinje epizodom “Prijatelj Žaven”, koja nas upoznaje sa mladim Bragonom, seoskim momkom koji tek počinje svoju karijeru ratnika i viteza, a nastavlja sa epizodama “Knjiga božanske magije i “Krutonjin put”, „Vitez Bragon“, „Praznine“ i „Kril“.
U njima, osim što saznajemo kako je Bragon upoznao Maru, kako je Mara stekla svoje smrtonosno oružje Vatreni bič, kako je bog Ramor probuđen iz svog magijskog sna, kako je Bragon postao Krutonjin učenik itd, polako dobijamo i uvid u svijet Akbara i životnih sudbina junaka prvog serijala, a što smo u prvom ciklusu saznavali samo na momente.
Tandem Tendr/Loizel u epizodama iz novog ciklusa zadužen je za scenaristički dio posla (plus kolorisanje), dok je svaki album radio drugi crtač. Prvi je radio Lidvin (Lidwine), drugi Muhamed Elamri (Mohamed Aouamri), treći i četvrti Vinsent Meli (Vincent Mallie), dok je David Etjan (David Etien) nacrtao petu i za sada poslednju šestu epizodu, koja je objavljena u januaru ove godine .…
Svako od njih radio je na svoj način, sa jasnim osloncem na Loizelov majstorski obavljen posao na prvom dijelu sage, ali i sa jasno naglašenom individualnošću, tako da su maestralno dali doprinos čudesnoj priči o svijetu po imenu Akbar.
Priči koja sudeći po najnovijim epizodama još uvijek ima šta reći, na radost svih onih koji su se pridružili Bragonu i njegovoj potrazi za onovremenskom pticom.
„Ratnici“ u regionu
U našem regionu objavljeno je devet epizoda ovog serijala, u izdanjima novosadskog „Marketprinta“, odnosno beogradskog izdavača Darkvud. Prve četiri epizode objavljene su u crno-bijeloj varijanti u mjesečnoj strip reviji Stripoteci, a zatim i u zasebnim albumima, u boji. Sljedećih pet epizoda novog ciklusa serijala objavljeno je samo u Stripoteci, u crno-bijeloj varijanti, a nažalost čuvena strip revija prestala je sa objavljivanjem prije izlaska šeste epizode… Zagrebačka izdavačka kuća „Fibra“ objavila je 2016. godine integralno izdanje prve četiri epizode ovog serijala pod naslovom „Potraga za Pticom vremena“, dok je Darkvud takođe najavljivao objavljivanje luksuznog Iintegral izdanja kompletnog serijala, ali se do sada nije pojavilo u štampi.
Bibliografija
1983. Ramorova školjka (La Conque de Ramor
1984. Hram zaborava (Le Temple de l'oubli)
1985. Krutonja (Le Rige)
1987. Crno jaje (L euf des tenebres)
1998. Prijatelj Žaven (L'Ami Javin)
2007. Knjiga božanske magije (Le Grimoire Des Dieux,)
2010. Krutonjin put (La Voie du Rige)
2013. Vitez Bragon(Le Chevalier Bragon)
2017. Praznine(L'Emprise )
2020. Kril (Kryll)
NASLOVNA FOTOGRAFIJA: PROMO/DARGAUD
