Izraz trilogija se u svijetu umjetnosti koristi za tri djela koja su međusobno povezana po prirodi izraza ili po temi.
U svijetu filma ova veza, osim naravno vizuelnog izraza i tematskih postavki, može biti i autorska ili produkcijska, odnoseći se na tri filma koja zajedno činje manje ili više povezanu cjelinu.
Začetnik moderne matematike Pitagora broj tri nazvao je brojem dovršenosti, jer ima svoj početak, sredinu i kraj . Kada se ovaj zaključak prosto rečeno prenese u svijet sedme umjetnost, prvi film je uvod, upoznavanje s materijom, drugi razvoj, a treći vrhunac i zaokruživanje cjeline.
U svakom slučaju kada su u pitanju trilogije nije samo riječ o običnim nastavcima, već o filmovima koji su na neki način davali zaokružen trostruki pogled na na jednu teme, a neki su od njih poput orginalne “LOTR”, „Star Wars“ „Godfather” ili „The Dollars“ trilogije postala opšta mjesta ne samo filmske, nego moderne kulture uopšte.
Takođe, nažalost neke od filmskih trilogija nisu u sva tri dijela postigla isti domet, poput Matrix trilogije ili Nolanove “The Dark Knight” franšize, koje su nakon genijalnih početaka razočarale sa nastavcima( Matrix 2 &3) ili nekim dijelom pojedinačno (The Dark Knight Rises ) kvareći nažalost kompletan utisak.
Ipak, trilogije prevladavaju, pamte se i porede se, oko kvalitete nastavaka se diskutuje, a njihovo gledanje poprima ritualni običaj kod iskrenih filmofila.
U svakom slučaju donosimo izbor 16 najboljih filmskih trilogija u kojima su sva tri filma po nađem skromnom mišljenju zadržala visok nivo kreativnog kvaliteta
16. Pirates of the Caribbean Trilogy
Originalna trilogija „Pirata sa Kariba“ (Pirates of the Caribbean) u režiji Gore Verbinskog koju čine filmovi „The Curse of the Black Pearl“ (2003), „Dead Man's Chest“ (2006) i „At World's End“ (2007) vratila je gusare na eksplozivan način u svijet filma.
Odlično orkestrirana akcija vrtoglavog ritma, duhoviti verbalni šlagvorti, upečatljiva glumačka podjela i vizuelno atraktivna avanturistička priča protkana horor elementima osnove su procesa kojim je napravljena pomalo zaboravljena stvar u modernom film punokrvna bioskopska zabava.
Nažalost, serijal je dobio četvrti i peti nastavak, izgubio Gore Verbinskog, a po svemu sudeći i Džonija Depa, što naravno nije razlog da ponekad pogledate prva tri dijela i probudite u sebi klinca koji želi biti morski pirat.
15. The Millenium Trilogy
Švedska ekranizacija čuvene krimi književne trilogije „The Millenium“ možda je odigrala i presudnu ulogu u ekploziji fenomena skandinavskog krimića širom planete tokom ovog vijeka.
Filmovi „The Girl With The Dragon Tattoo (2010), “The Girl Who Played With Fire”(2010) i „The Girl Who Kicked The Hornet's Nest“ (2009) u režiji režisera Nilsa Ardena (Niels Arden) i Danijela Aleferdsona (Daniel Alfredson) izvukli su najbolje segmente književnog predloška u prvi plan, te vješto zamaskirali njegove mane.
Treba pomenuti da su u tome imali veliku pomoć fenomenalne glumice Numi Rapas (Noomi Rapace) u glavnoj roli hakerke Lizbet Salander (Lisbeth Salander), ultimativne ženske heroine za 21. vijek
14. The Jersey Trilogy
Kultni režiser Kevin Smit (Kevin Smith) definitivno najbolje filmove pravi sa malim budžetima, a njegova trilogija posvećana luzerima iz njegovog rodnog Džersija „Clerks“ (1994), „Mallrats“ (1995) i „Chasing Amy“ (1997), to najbolje potvrđuje. Bizarni likovi, priče bez priče, verbalni ratovi na temu filmova, stripova, seksa, trave i svih ostalih cool stvari po Smitovom mišljenju pretvorili su u ove filmove u mala remek-djela 90-ih i obavezno štivo za sve gikove ove planete.
13. Back to the Future Trilogy
Producent Stiven Spilberg (Steven Spileberg), režiser Robert Zemikis ( (Robert Zemeckis) i glumac Majkl Džej Foks ( Michael J. Fox) u glavnoj ulozi, bili su uz dinamični duh ove vrlo zabavne SF avanturističke priče, dovoljni da se sva tri nastavka „Povratka u budućnost“ iz 1985, 1989 i 1990. godine pretvore u jednu od najuspješnih i i najboljih holivudskih trilogija svih vremena.
Teatralnost, hedonizam i optimizam 80-ih nikad nisu bili ljepši na filmskom platnu, a neke scene poput Foksovog izvođenja „Johnny be Good“ na školskoj igranci svojih roditelja čista su antologija i danas!
12. The Three Flavours Cornetto Trilogy
Filmovi „Shaun of the Dead“, „Hot Fuzz“ i ” The World’s End“ engleskog filmadžije Edgara Rajta ( Edgar Wright) bile su pravo osvježenje u svijetu filmske komedije. Sumanuti ritam, odlični glumci i specifičan trash humor nakracan ironijom i satirom uz brojne reference na svijet pop kulture pretvorio je ove niskobudžetne projkete u kult filmove, a svom autoru kupio direktnu ulaznicu u Holivud.
Praveći istovremeno, u dobro balansiranoj kombinaciji, omaž i parodiju žanrovova zombi slešera, akcionog krimića i filmova katastrofe, režiser Rajt je njihovom izvedbom u tipično britanskom okruženju napravio seriju od tri ostvarenja koja imaju više zajedničke veze od nekih unaprijed planiranih trilogija.
Činjenica da je osim pažnje publike i kritike glummca Sajmona Pega ( Simon Pegg) pretvorio u svijetsku zvijezdu dođe kao bonus.
11. Three Colours Trilogy
Od 1993. do 1994. slavni poljski sineasta Kšištof Kišlovski (Krzysztof Kieslowski’s) snimio je filmsku trilogiju „Tri boje: plavo, bijelo, crveno“( „Three Colours: Blue, White i Red“) inspirisan bojama francuske zastave i idealima francuske revolucije: slobode, jednakosti i bratstva.
Ova na prvi pogled pomala pretenciozna ideja u vještim i vrlo posvećenim rukama poljskog filmadžije donijela je tri zanimljive art melodrame, vizuelno sjajno snimljene sa upečatljivim glumačkim izvedbama i inteligentno napisanim scenarijima.
Sva tri filma snimljena kao poljsko-francusko-švajcarska koprodukcija postigla su veliki uspeh kako u bioskopima tako i na mnogobrojnim prestižnim festivalima zauvijek ulazeći u istoriju evropskog filma.
