Mnogi od nas odrasli su uz Diznijeve filmove, a priče o princezama, vilama i zlim kraljicama neosporno su postale dio današnjice. Iako ih je Disney uljepšao, u svom originalnom obliku nisu ništa manje fascinantne.
Neki od filmova sadrže originalne priče dok je za većinu njih drevni faktor poslužio kao inspiracija. Snjeguljica, Pepeljuga i Mala sirena inspirisane su, primjera radi, bajkama sa evropskih prostora, dok su mnoge priče temeljene na stvarnim istorijskim događajima i osobama.
Iako ih je Disney pročistio i uljepšao, ove priče u svom originalnom obliku nisu ništa manje fascinantne u odnosu na svoje adaptacije.
“Pocahontas” (1995)
Možda i najpoznatiji Diznijev film temeljen na stvarnim događajima, Pokahontas (Pocahontas) iz 1995. godine, u osnovi je romansa koja se bavi odnosom između princeze, pripadnice indijanskog plemena Powhatan pod imenom Pokahontas i engleskog koloniste Džona Smita (John Smith).
Film, koji oslikava tenzije između američkih domorodaca i engleskih doseljenika, koji su nastojali da domoroce međusobno zavade i otmu im zemlju, završava se tako što Pocahontas uspijeva spasiti Smithov život i donijeti mir između zaraćenih strana.
Iz istorijskog ugla, ova priča ima nešto drugačiji tok. Naime, Pokahontas, što u prevodu znači “mala zloća”, bio je samo nadimak osobe po imenu Matoaka. Iako je ona predstavljena kao djevojka u filmu, u vrijeme kada je srela 28-godišnjeg Smita imala je samo 10 godina.
Istina je da je ona spasila život ovog engleskog koloniste, kao i da je bila kćerka poglavice plemena Powhatan. Međutim, u filmu nije prikazano da su je kolonisti oteli i držali kao taoca, preobratili je u hrišćanstvo, udali je za čovjeka dvostruko starijeg od nje i da su je pod novim, promijenjenim imenom Rebeka u Engleskoj prikazivali kao primjer “civilizovanog divljaka”, da bi na kraju preminula u Engleskoj u svojoj 20. godini iz nepoznatog razloga.
“Diznijevo uljepšavanje” nije zaobišlo ni Džona Smita kojeg su u stvarnosti savremenici opisivali kao neugodnog i krajnje neatraktivnog čovjeka.
“Moana” (2016)
Jedna od najuspješnijih nedavnih Diznijevih produkcija, Moana primjer je priče koja se nije previše udaljila od svojih istorijskih korijena. Film se temelji na kombinaciji drevnih mitologija sa prostora Havaja, Tahitija, Samoe, Tonge i Polinezije.
Priča prati hrabru princezu Moanu koja traga za polubožanstvom Mauijem, a potom se oni zajedno upuštaju u avanturu sa ciljem spašavanja od gladi njenih sunarodnjaka. U mitologiji koja je korištena kao inspiracija, zaista postoji polubožanstvo Maui koje je, prema legendi, bilo odgovorno za mnoge stvari koje je Moana od njega tražila.
I dok je lik Mauia omekšao u Dizijevoj interpretaciji u odnosu na mitološke izvore, američki studio ipak nije u potpunosti promijenio njegov karakter, na način kako je to činio u drugim filmovima. Pjesmu iz filma “You’re welcome” vrijedi spomenuti, jer vijerno slijedi polinežanski mit o Mauiu i njegovoj pouzdanoj udici, kao detalj koji je dosljedno preuzet iz originala.
Moana je primjer da Disney može uspješno interpretirati postojeći folklor bez previše izmjena, a popularnost ovog filma mogla bi otvoriti vrata novim adaptacijama mitova u budućnosti.
