Slavni češki režiser Jirži Mencl preminuo je u 82. godini, objavila je u nedjelju uveče njegova supruga Olga na svojoj Fejsbuk stranici.
Mencl je bio poznat po filmovima koji kombinuju humanistički pogled na svijet sa sarkazmom i provokativnim temama.
Njegovo ostvarenje “Strogo kontrolisani vozovi” 1966. godine osvojilo je Oskara za najbolji strani film, a njegova popularna komedija “Selo moje malo” iz 1985. je bila je nominovana za tu nagradu u istoj kategoriji. Provokativnost ga je dovodila i u nevolje pošto je 1969. snimio satiru “Ševe na žici” koja se rugala sovjetskom modelu komunizma i bila je zabranjena do 1990. i pada Berlinskog zida.
Mencl je jedan od najpoznatijih čeških filmskih i pozorišnih reditelja, ali i filmski i pozorišni glumac, a rođen je u Pragu 1938. Režiju je diplomirao na Praškoj filmskoj akademiji (FAMU) u vrijeme kada se rađala čitava generacija stvaralaca takozvanog novog talasa češkog filma. Profesionalnu karijeru započeo je u praškoj filmskoj kući “Kratki film” kao pomoćnik režije Veri Hitilovoj, ali kako je njegov filmski debi bio zasnovan na pričama Bohumila Hrabala, pretežno je radio u studiju Barandov.
Kao pozorišni reditelj uglavnom je radio u pozorištu Dramski klub u Pragu (ali i u drugim kućama – Pozorište na balustradama, Nacionalni teatar…). Takođe, gostovao je u brojnim zemljama, uključujući Srbiju. Glumačke uloge ostvario je u saradnji s češkim režiserima u pozorištu i na filmu, kao i sa Kostom Gavrasom i mađarskim rediteljima 70-ih.
Od 2000. do 2003. bio je i umjetnički direktor praškog pozorišta Divadlo na Vinohradech. Član je Akademije filmske umetnosti i nauka i jedan od osnivača Evropske filmske akademije. Od 1990. do 1992. bio je šef odseka za režiju na FAMU. Od 1991. do 1998. vodio je i Studio 89, koji je pripadao kompaniji “Kratki film”.
Ostali poznatiji filmovi su mu “Zločin u djevojačkoj školi (1965), “Hirovito leto” (1965) i “Služio sam engleskog kralja” (2006). Tokom karijere potpisao je kao režiser 29 naslova, a kao glumac nastupio je u 80 filmova.
Naslovna fotografija:Promo/JM/ČTK
