O najdugotrajnijem filmskom špijunu sa dozvolom za ubijanje Džejmsu Bondu ispredano je bezbroj priča i tekstova. Ne zavaravajte se i ovo je još jedan od njih, samo iz određenog ugla.
I ova analiza, svjesno kreće od “Goldfingera” iz 1964. godine, trećeg filma u nizu. Ne sumnjajte da su “Dr. No” i “From Russia With Love” manjeg kvaliteta, no po mom mišljenju, pripadaju nekom drugom vremenu.
U “Goldfingeru”, sam Bond (Sean Connery) poprima, odnosno unosi određene kvalitete koji će ga pratiti decenijama kasnije. U prva dva dela sage vidimo ga kao krutog i analitičnog, hladnokrvnog operativca, koji tek usput zavede neku cicu poput Ursule Anders (UrsulaAndress) ili Danijele Bjanči (Daniele Bianchi) dok otkriva šta se nalazi na tajnom ostrvu Dr. No-a, ili dok pokušava da povrati “Lektora”.
Ovde unosi s početka jedan nonšalantni stav ulazeći u kancelariju gospođice Manipeni (Lois Maxwell). Pun je šaljivih dosetki, neretko udari devojku po guzi, onako nehajno za šta bi, raznorazna feministička društva u današnjem svetu, izdejstvovala zabranu njegovog prikazivanja. Zadužuje po prvi put Aston Martin (DB5) kao i lot zanimljivih gedžeta koje mu je Q (Desmond Llewelyn) pripremio.
Iako je Br.1, vođa terorističke organizacije Spektra u “Dr. No” ostavio kratak ali solidan utisak, do ovog dela smo mozda i zaboravili da Spektra postoji u Bondovom svetu i dobijamo sjajnog memoirable zlikovca, samog Goldfingera (Gert Fröbe). Trenutak koji konačno dobijemo je taj da zlikovac ne želi mnogo da čavrlja već samo da se reši našeg savladanog heroja: “B: Do you expect me to talk? G: No mister Bond, I expect you to die“, je trenutak jedne od najsjajnih replika u Bondovom svetu.
A Goldfinger ne bi bio to što jeste da ga ne upotpunjuje njegov lakej, Oddjob (Harold Sakata), veliki neuništivi rmpalija koji seče sve redom svojim šeširom koji je ipak podlegao strujnom udaru ili “He blew a fuse“. Ako izuzmemo hrpu veoma loših statista, leteći cirkus Pussy Galore (Honor Blackman), koja nije ostala imuna do kraja Bondovom šarmu, ono je sto je usmerilo dalji tok franšize. Film osvaja oskara za zvučne efekte.
Već naredne, ‘65, Bond se vraća u “Thunderball-u“. Ekipa je odlučila da vrati Spektru kao glavne negativce protiv kojih se Bond bori, mada su ispravno procenili da ih se Bond prebrzo rešava pa smo dobili celu salu njih, poredjanih po važnosti gde i dalje konce vuče Br.1.
Ovog puta, Spektra krade dve nuklearne bombe i ucenjuje London i Vašington za ogromni novac. Kako su sakrivene ispod vode, ulazi se u jedan preambiciozni poduhvat za pomenutu ‘65, sukob i bitku ispod vode, koja u postojećim uslovima i ne izgleda najsjajnije iz današnje perspektive, ali ipak dobija oskara za vizuelne efekte… prisutna je i ideja facijalne rekonstrukcije, više od 30. godina pre “Nemoguće misije”.
Nova Bondova devojka, jedna od najlepših žena tog vremena, Klaudija Euger (Claudine Auger) u ulozi Domino, unosi raj za oči, zlikovac Largo (Adolfo Celi) osim svog poveza za oko, nije previše ubedljiv, ali nam sam Bond pokazuje sta želimo da budemo kad porastemo, upravljajući jet-pack-om, remek delom tadašnje tehnologije, koji je zaista funkcionisao i koji smo svi želeli kod kuće.
Te, 1967, stiže “You Only Live Twice“. Film nas šokira na samom početku. Prvo vidimo kako u svemiru velika raketa guta manju, a potom i sledi scena Bondove smrti. Naravno izrežirane, “barem je umro na poslu, onako kako bi voleo” glasio je komentar vojnika koji su pronašli Bondovo “telo”. Iz posmrtnog govora, saznajemo da mu se roditelji zovu Endrju Bond (Andrew Bond) i Monik Delakroa (Monique Delacroix).
Saznajemo da je Bond studirao na Kembridžu i bio prvi u klasi orijentalnih jezika, a i sklapa prvi brak, naravno, u roku službe, kako bi se lakše uklopio na japanskom ostrvu gde je smještena operacija. Sljedeći šok nam film donosi kada se konačno Bond sretne licem u lice sa ozloglašenim Br.1 koji se predstavlja kao Ernst Stavro Blofeld (Donald Pleasence):
“1: Allow me to introduce myself. I am Ernst Stavro Blofeld. They told me you were assassinated in Hong Kong. Bond: Yes, this is my second life. 1: You only live twice, Mr. Bond”. Svakako je vredelo videti lice glavnog negativca nakon toliko godina, sa gadnim ožiljkom preko desne strane, dok Bond i ovog puta spasava svet od novog globalnog rata dok mu u tome pomaže šef japanske obaveštajne službe Tiger Tanaka (Tetsurô Tanba) sa svojim nindžama.
Stižemo i do “On Her Majesty’s Secret Service” ‘69 i nesrećnog Džordža Lezenbija (George Lazenby) koji oblači Konerijevo odelo u ulozi Bonda. Nesrećni iz razloga što na stolu ima ponudu da tumači ovu ulogu u više navrata koju odbija u svetlu anti-vijetnamskih demonstracija, te kako ne želi da ostane upamćen kao “ubistvena mašina koja radi za sistem”.
Neiskustvo u glumi uopšte, los menadžment, ovog nesrećnika dovodi do prve i poslednje uloge u ulozi Bonda. A kakva je ona bila? Moram reći, poprilično zadovoljavajuća. Iako pokusava da nastavi stopama Šona Konerija, ne manjka mu u stasu, agilniji je i bolje izgleda u borbenim scenama, ali mu manjka na tom mangupluku sa kojim si rodjen, ili ne. Ako možete da pregurate i njegovu presečenu bradu, dobijate jednog sasvim solidnog Bonda.
Nakon dvogodišnje neuspešne potrage za Blofeldom, umalo napušta službu ali je gospođica Manipeni umešala svoje prste. Pronalazi ga u vidu Dr. Bleuchampa (Telly Savalas) koji se bavi istraživanjem na Alpima. Dok se priprema da ga poseti, saznajemo da je moto njegovih predaka “The World is Not Enough”. Zašto ga Blofeld nije prepoznao kada je ovaj došao prerušen u istraživača porodičnog stabla, ostala bi misterija bez istraživanja.
Razrešena je time što se, prema Flemingovim novelama, ova radnja dešava pre filma “You Only Live Twice” a snimana je kasnije zbog produkcijskih problema sa snegom na Alpima, pa i ne čudi kad se Blofeld, sa ožiljkom na licu, predstavlja opet “maskiranom” Bondu.
U toku filma, vidimo da se služi spravom koja izgleda vrlo slično današnjem štampaču I skeneru, morate priznati, pojam za to vreme, barem na našim prostorima. Kako bi pobegao sa Alpa, prinudjen je da se pentra po krovu žičare, 50ak godina pre Meta Bomera (Mat Bomer) iz “White Collar-a”.
Na kraju filma, ženi se Groficom Teresom de Vicenzo (Diana Rigg) iz ljubavi, ćerkom italijanskog kontroverznog biznismena Dracoa (Gabriele Ferzetti), koju u drive by pucnjavi ubija Blofeld, te dobijamo poslednjih dva minuta filma gde vidimo Bonda kako skoro gubi razum od tuge: “It's all right. It's quite all right, really. She's having a rest. We'll be going on soon. There's no hurry, you see. We have all the time in the world.”
Nakon što je otkrio da vrše kastinge za novog Bonda, Šon Koneri je napustio produkciju nakon “YOLT”, ali se vraća 71. godine u novom ostvarenju “Diamonds are Forever” koji nas obraduje na otvaranju filma njegovim glasom dok lema zlikovce ispitujući gde je Blofeld (Charles Gray). Brzo ga pronalazi i ubija, ali u toku filma otkriva da je to samo jedan od njegovih dvojnika, a da pravi br.1 osmišljava novi način da ucenjuje svet za veliku količinu novca, uz pomoć naravno, dijamanata postavljenih u satelit, koji je sposoban da unisti bilo koju metu na planeti.
Ostaće u sećanju i Blofeldove nemilosrdne ubice Mr. Wint i Mr. Kidd (Bruce Glover I Putter Smith), dvojac koji izgleda kao da predstavlja neku radikalnu religijsku sektu. Povučeni sentimentom za Konerijem, volećemo i ovaj film iako je sam Škot osetno pritisnut godinama kao i manjkom režiserske mašte, film je blago slabiji u odnosu na prethodna ostvarenja. Blofeld je opet utekao a Koneri je rekao “ikad više” Bondu.
Dok napuštamo “Connery memory lane”, pravim ljubiteljima 007 filmografije je možda promakla parodija “Ok Connery” aka “Operation Kid Brother” aka “The New Spy Against Divided Evil”, (poslednji naziv se nalazi na youtube-u) iz ’67.
Glavnu ulogu tumači Konerijev rođeni brat Nil (Neil) a u glumačkoj postavi se nalaze prelepa Danijela Bjanči (Daniela Bianchi), Adolfo Seli (Adolfo Celi), Bernard Li (Bernard Lee), Luis Maksvel ( Lois Maxwell)…film vuče užasnu ocenu od 3,5/10 na imdb-u ali ako ste pravi ljubitelj Bonda, siguran sam da već sada vršite pretragu na youtube-u.
