Kada je u pitanju sedma umjetnost davna 1971. godina ponudila je publici veliki broj odličnih filmova koji su privukli publiku u bioskope, izazvali kontroverze i dobijali različite ocjene kritike.
Početak decnije obilježio je porast detektivskih filmova, uključujući i “Shaft” jedno od ključnih dijela u novonastalom žanru “Blaxploitation”, te sve većom ulogom ostvarenja iz žanra naučne fantastike. Dva velika holivudska režisera Stiven Spilberg (Steven Spielberg) i Džordž Lukas (George Lucas), debitovali su na velikim ekranima 1971.godine. Neki od snimljenih filmova prije pola vijeka su kritički pohvaljeni i osvojili su Oskara, dok su drugi propali, da bi svoju publiku pronašli godinama kasnije.
Ipak, svi oni imaju nešto posebno o sebi, poput čuvene jurnjave automobilom u “Francuskoj vezi” ili nezaboravne pojave Klinta Istvuda (Clinta Eastwooda) u klasiku “Prljavi Hari”.
Otprilike jedina stvar koja povezuje sve ove filmove jeste, to što su nastavili utjecati na brojne generacije stvaraoca i ljubitelja sedme umjetnosti, tako da se i danas pola vijeka kasnije još uvijek priča, piše i razmišlja o njima.
Ovo je naš izbor 10 odličnih filmova koji ove godine slave pola vijeka od bioskopske premijere.
10. “Duel” -Steven Spielberg
Jedini film s ove liste koji se izvorno prikazivao na TV-u, “Duel” mogao je biti zaboravljeni relikt prošlosti, da nije bilo njegovog režisera Stivena Spilberga (Stevena Spielberga).
“Dvoboj” je trebao biti jednostavni TV-triler o bjesnim vozačima na putu, koji prikazuje mirnog prodavača, kojeg na službenom putu maltretira vozač kamiona, ali je nakon sjajne reakcije publike na test prikazivanju, završio neplanirano u bioskopima i otvorio svom autoru put koji je vodio do vrha Holivuda.
Naravno, to nije bilo slučajnost, jer ovaj mali film odlično demonstrira, zašto je do tada nepoznati Spilberg ubrzo postao veliki režiser. Vrhunski ritam i odlična kamera, sjajan rad s glumcima i genijalno kreirana atmosfera napetosti, bili su dovoljan razlozi, da “dvoboj” postane i ostane kultni klasik.
09. “Vanishing Point” – Richard Sarafian
Džejms Džimi Kovalski (James “Jimmy” Kowalski) u tumačenju Berta Njumena (B. Newman), vijetnamski je veteran, nekadašnji policajac, bivši vozač automobilskih trka te ovisnik o brzini, koji se zbog nezavidne novčane situacije, prihvatio posao dostave automobila iz Denvera u San Francisco za dva dana.
Sve ostalo je čista adrenalinska viuzelna vožnja od početka do kraja, uz odličnu muziku i vrhunsku kameru, što je dovelo do stvaranja kultnog statusa, koji film Ričarda Sarafijana(Richard Sarafian) i danas čuva sa lakoćom.
O statusu ovog “on the road” klasika govore i činjenice da su mu na svojim albumima “Vanishing Point” i “Use Your Illusion II” posvete snimili rok sastavi Primal Scream i Guns N´Roses, kao i slavni Kventin Tarantino (Quentin Tarantino) u svom dvodijelnom omnibusu “Grindhouse”.
08. “Get Carter” – Mike Hodges
Ponekad se čini kao da je Mik Hodžis (Mike Hodges), svoje glumce bacio u stvarni život, a njegov osvetnički triler, hladniji je i brutalniji od svega što je britanska kinematografija proizvela prije ili kasnije.
Njegovo mračno raspoloženje toliko je nepopustljivo da gledaoci ne postavljaju pitanje da li će profesionalni revolveraš Majkl Kejn (Michael Caine), osvetiti svog brata, a čak je i humor tipično britanski pomjeren na tamnu stranu.
Kejn briljira kao hladnokrvni tip, koji ne odustaje od svoje misije gomilajući leševe iza sbe, dok je seks bomba 70-ih, plavokosa Brit Ekland (Britt Ekland), dašak glamoura u ovom noar krimi klasiku hladnijem od dugočekane osvete.
