Soundtrack iz serije “Kosti”, koji je objavljen prije nekoliko dana, jedan je od dokaza da muzika može odigrati bitnu ulogu u nekom ostvarenju. Kompozitor Petar Bilbija, kao i za “Meso”, bio je zaslužan da muzika vrhunski isprati ovu surovu, ali i realnu priču koja se događa u Banjaluci današnjeg vremena.
Saradnja sa režiserom Sašom Hajdukovićem datira unazad nekoliko projekata, a na “Kostima” je podignuta na još viši nivo, s obzirom na to da su bile pozitivne reakcije i komentari kritike i publike.
“Bilo je to stvarno veliko zadovoljstvo i zahvalan sam ‘Bosonoga produkciji’ i Saši Hajdukoviću ne samo što smo ponovo sarađivali, nego i na količini slobode koju sam imao u kreiranju oba soundtrack-a za ‘Meso’ i ‘Kosti’. To je svaki put bio jedan prazan bijeli papir, prostor čiji je zvuk tek trebalo da pronađemo. Bez formula i svaki put kao prvi put, kako i treba”, rekao je Bilbija.
Kao jedna od ključnih numera izdvojila se obrada pjesme „Što te nema“, legendarne autorke Jadranke Stojaković. Banjalučka muzičarka Maja Manojlović, jedna je od najzaslužnijih što je djevojčica Nikolina Čakalj kao polaznica škole pjevanja „Mama Vox“ bila vokal, dok je Bilbija uradio muziku i aranžman. Zanimljivo je to da on Nikolinu nikad nije upoznao, jer je vokal snimljen tokom snimanja jedne scene.
“Po scenariju, lik djevojčice je trebalo da tu pjesmu pjeva u jednoj sceni, pa pretpostavljam da je odabir bio scenariste Nikole Pejakovića ili reditelja Saše Hajdukovića. To je trebalo da bude jedna od pjesma koje nisu dio soundtrack-a, nego muzika unutar scene. Uglavnom, pošto nikad ne prisustvujem snimanju na setu, ja sam dobio snimak koji su oni uradili za tu scenu i od toga napravio ovu stvar, tako da djevojčicu koja je otpjevala nikad nisam ni sreo“, ispričao je autor muzike kako je tekao proces.
Kako kaže, sam proces stvaranja muzike može biti različit; od toga da se prave teme koje se poslije koriste u montaži, do toga da se direktno komponuje muzika na smontiranu scenu. Ova druga varijanta je dosta zahtjevnija, ali, ističe Bilbija, rezultat može biti bolji.
“Za ‘Kosti’ sam, nakon što sam napravio veći broj materijala, izabrao nekih 12 tema koje su bile razrađene svaka u 10-ak minuta neke grube skice kompozicije, instrumenata i zvučne slike. Nakon toga, sam na svaku smontiranu seriju komponovao soundtrack od tih tema, ali sad ispočetka i na pokrete glumaca, replike, rezove, tempo montaže i slično. Tada se te grube skice razrađuju u ono što gledamo u soundtrack-u i nekad zvuče potpuno drugačije od onog što su bile dok su bile skice. Kao i svi ostali elementi, muzika nekad treba da je u prvom, nekad u drugom, nekad u trećem planu, ali nikad van kadra i nezavisna. Zato je bitno da se komponuje direktno na materijal, jer dramaturski jezik muzike je nešto što ljudi razumiju na podsvjesnom nivou, bez obzira na poznavanje muzike.”
Režiser Saša Hajduković je istakao da ne zna koliko može biti objektivan kada je muzika za “Kosti” u pitanju, s obzirom na to da sa Bilbijom sarađuje već dugo. Saglasan je da je kompozitor posebno bitan, jer je muzika jako moćna, a potpuno apstraktna stvar, tako da je razumijevanje reditelja i kompozitora jako važan element.
“Ne mogu da se sjetim kad su prve kompozicije napravljene, ali razgovora o muzici je bilo i u fazi pisanja scenarija. Znam da ni ja, a ni on nismo pristali ni na šta što nam nije bilo potpuno na mjestu. Ako je bilo imalo sumnje za bilo šta, tražili smo drugo rješenje. Mi se znamo sto godina, tako da nam je komunikacija neopterećena, a Petar je jako kritičan prema svima, pa i prema sebi i neće dozvoliti da mu se podvuče jedna nota sa kojom nije zadovoljan ili ne misli da je na pravom mjestu”, dodao je Hajduković.
Pored odličnog scenarija, režije i glume, kritika je posebnu pažnju stavila upravo na muziku koja je u cjelini dala poseban pečat seriji “Kosti”. Najupečatljiviji momenat je, prema mišljenju kritičara Branislava Predojevića, finalna scena treće epizode, odnosno trenutak kada Kosta po prvi put preuzima pravdu u svoje ruke, gdje hladni metaloidni zvuci, slični zvuku zlokobnog čekića u kombinaciji sa kišom i automobilskim alarmom, stvaraju jezivu pratnju za scenu ubistva.
“Ne morate biti ekspert za muziku ili kinematografiju da prepoznate kvalitet soundtrack-a koji je Petar Bilbija radio za seriju ‘Kosti’. Zvučni skor ove serije udariće vas doslovno u pleksus svojom mračnom snagom, naglašenom emocionalnošću i autentičnom kreativnošću zvučne slike koju stvara njen autor. Namjerno, koristim izraz ‘zvučne slike’, jer ovo nije samo zvuk koji popunjava sliku, već njen organski dio u poptpunoj ravnoteži sa svim apektima onog što gledamo na ekranu, a da bude zanimljivije bez većih problema egzistira i odvojen od vizuelne komponente serijala. Da ne dužim pretjerano – od njegovih radova za seriju ‘Meso’ nismo imali priliku čuti bolju namjensku muziku rađenu za neku seriju ili film na prostoru RS i BIH“, istakao je Predojević.
Podsjećamo, okosnicu priče čine dva lika s istim imenom – Kosta, koji se na različite načine i svaki u svom svijetu bore za opstanak u sistemu u kojem su potpuno razorene porodične, društvene i kulturne vrijednosti. Dok Kosta Govoruša, izbjeglica iz Krajine, pokušava da sa sestrom Kristinom nekako preživi baveći se krečenjem, Kosta Gajić mirno gradi karijeru u lijepom društvu svoje žene Zorice, inače direktorke marketinške agencije. Da „sve ima tačku pucanja“ dokazuju dvojica junaka koji svaki na svoj način i svaki u svoje vrijeme imaju ličnu osvetu.
Glavne uloge tumače Jovo Maksić, Ljubiša Savanović, Dragan Mićanović, Aleksandar Đurica, Boris Isaković, Milica Janevski, Nikola Pejaković, Nikola Rakočević, Dejan Aćimović, Lea Sekulić i Nikolina Friganović.
“Kosti” su doživjele ogroman regionalni uspjeh propraćen milionskim auditorijumom, a predstavljaju drugi dio trilogije o Banjaluci, koju, kao i seriju “Meso”, zajednički potpisuju “Bosonoga produkcija” i RTS. Osvojili su i nekoliko prestižnih nagrada, a važno je istaći da su kategoriji Mediji/TV promocija objavljene na Ads of the World, najvećoj svjetskoj bazi kreativnog oglašavanja koja sadrži najbolje radove iz cijelog svijeta. Potvrda kvaliteta ove kampanje je i podatak da su u ovoj bazi do sada objavljena samo dva rada iz BiH.
Nedavno je stiglo i još jedno vrijedno priznanje, pošto je poster za seriju, rad agencije “Aquarius” iz Banjaluke, nagrađen srebrenim odličjem na prestižnom međunarodnom takmičenju “Poster Annual”, koje svake godine organizuje “Graphis”, čuvena njujorška izdavačka kuća specijalizovana za dizajn i komunikacije.
Naslovna fotografija: Bosonoga produkcija
